මූ-ලෝ-උපාය - Strategy

 

නඟේ උඹේ දහඩිය මහන්සිය

නැව් නැග්ගේ

ගෙනෙමින් රන් කහවණු

දේශයට

රට කරන මොළ ම හාන්සිය

නැව් නග්ගන්න

මහන කම්මලයි උඹයි

විදේශයට

උගස් කරන්න

ලේසි ඇති උන්ට

හිස් දේශය...

වට වට - Circles

 

වට, වට අඳින

කව කටුව

හිත, හිත ඇතිනම්

දිගෑරිය හැකිය

තුඩ, තුඩ ඇඟිලි

හසුරු වන

කව, කව පැහැ

ළා තද විය හැකිය

එක,  එක මත

වැටි නොවැටෙන

නෙක, නෙක සදතෑකි

හැඩ දිලෙන

සමවාය

බැබළෙන...

සටහන:

ජ්‍යාමිතිය අනුව වට, කවය, වෘත්තය කොහොම කිව්වත් circle, මිනිස් සමාජයේ ද කවයන් ඕනෑ තරම්ය.  කවයන් හැටියට ඒකරාශී වෙන තැන සම හෝ ආසන්න වශයෙන් සම අදහස්, සිතුම් පැතුම්, රුචියන් තිබිය හැකිය, ඒ වගේම වෙනස් කවයන් දෙකක වුණත් සමාන අදහස් දරන කොටස් සිටිය හැකිය.  ජ්‍යාමිතිය අනුව කවයන් කීපයක් එක මත එක සමව හෝ අසමව වැටීමෙන් ඇති වෙන්නේ, සමවාය; එහෙමත් නැතිනම් ඒ කවයන්හි පොදු තැන ඒක union හැටියට කියන්නේ. වට, වට වටා ඒකරාශී වුණත්, ඉන් මතුවෙන පොදුතාවය, ජ්‍යාමිතිකව ඇති කරන අලංකාරය අලුත් රූප මවන්න පුළුවන් නේද? එහෙමනම්, සමාජයේ...

ක්ෂිතිජ ඉම - The Horizon

 

ඈත සයුරේ

අහස කරදිය සිඹින්නේ

විඩාබර හිරු

කිරණින් දවස'ග පාට කරන්නේ

පන්හිඳ හබල

ක්ෂිතිජ ඉමය සොයන්නේ

කුරුලු රෑන

ගී ගයමින් තටු සලන්නේ

සැහැල්ලුවෙන් උන්

කොහෙදැයි මේ ඇදෙන්නේ

ක්ෂිතිජ ඉම ද

සොයන්නේ...

සින්දූර ගස | The Oak Tree

 

හැමුවා මහා කුණාටුවක්

රැයේ පටන් දවස පුරාම

උදුරාගෙන ගියා ගසේ කොළ

ලොකු අත්තකුත් බිඳගෙන කඳෙන්

සින්දූර ගස පෙළා හෙම්බත් කර

එනමුදු,

සින්දූර ගස දරා සිටියා

අවට ගස් උදුරා වැටෙද්දි බිම

වෙහෙසට පත්වූ සුළඟ

ලං වෙලා විමසුවා හෙමිහිට

සින්දූර ගසේ, කොහොමද නුඹ

නොවැටී ඉන්නේ කෙළින්, තවම

සින්දූර ගස තැන්පත්ව කියා සිටියා,

සුළඟේ, මම දනිමි නුඹට පුළුවන

අතු ඉති මගේ සිඳ බිඳ දමන්නට

ගසාගෙන යන්නට කොළ ඉවතට

රිදවන්න මගේ කඳ, අඹරන්න

එනමුත්,

මට ඇත මුල් පස තුළටම විහිඳුන

උපන් දා සිට දින දින සවියෙන් වැඩෙන

දුටුව ද නුඹ, පුළුවනි ද අත තියන්න

එයයි මගේ සවිය, බලවත්

අද වෙනතුරු,

දැන සිටියේ නැහැ නෙව

මෙතරම් ඔරොත්තු දිය හැකි ද මට

තුතිය නුඹට,

අද දැනගත්තෙමි

කෙතරම් ශක්තිමත්ද මා

* ඇමෙරිකානු ජාතික, Johnny Ray Ryder Jr. කවියාගේ "The Oak Tree" නිර්මාණයේ පරිවර්තනයකි.

* ඕක් ගස හැඳින්වීමට වැඩියේ භාවිතා නොවන සින්දූර ගස කියන සිංහල යෙදුම පාවිච්චි කරා. ඕක් ගස විහිදුන අතු, පිරි කොළ වලින් අලංකරය වගේම නුවණ, ශක්තිය හා ඔරොත්තුදීමේ සංකේතය හැටියට ගැනේ.

* සින්දූර ගස අපිට ලොකු පාඩමක් කියාදෙනවා නේද?

පරිවර්තනය: එම්. ඩීන්, ගල්මල්-Coral

සවිමත් වීදුරු - Strong Glasses

සවිමත් විනිවිද, පාරාන්ධ වීදුරු කැපුනෙම

දියමන්ති තුඩඟින්

කැපුම් දාරේ මුවහත ගා මොට කළාට

ඇමරි ගලින්...

 

පුළුවනි නම් - Able

 

තැලිච්ච පොඩිවෙච්ච

ඉරිච්ච කැඩිච්ච

හදවත ද පිළියම් කරතෑකි

නව තාක්ෂණ

3D ප්‍රින්ටර් තියෙනවා ලු,

මහන්සියෙන් උපයාපු

දනට පිනට නාස්තිකරපු ධනය

රිප්‍රින්ට් කරන්න

නීතියෙන් ඉඩ තියෙනවා නම්

දුප්පත් නොවෙන්නට තිබුණා…

මිදීම - Unleash

 

මද පවන

සැඩ සුළඟ

මාරුතය

ජයගෙන ඉඳින්නැ'ති

වාර අවාර

තරණය කර

ගස රකින්නැ'ති

ඉඩදී

නව දළු, රිකිලි

හැලෙන්නැ'ති...

පිටි පස්සේ කට්ටියක්

බිබි දාත්තා (බිබි අක්කා) දකුණු පළාතේ වෙරළාසන්න පොඩි නගරයක් ආශ්‍රිත ගමක ජීවත් වූ මුස්ලිම් කාන්තාවකි. එම පෙදෙසේ අනෙක් අය වගේම ඇය ද කතා කළේ බාගෙට භාගයක් සිංහල දෙමළ වචන ද කලවමෙනි, එය ඔවුන්ට අමුතු දෙයක් නොවිය. භාෂා දෙක කලවමේ භාවිතය නිසා නොයෙක් විට අනේක පටලැවිම් ද ඇතිවෙන අවස්ථා එමටය.

වෙදමහත්තයාගේ ඩිස්පෙන්සරිය තිබුණේ නගරයේ අතුරු පාරක් අයිනේ වූ ලැලි එකින් එක ගලවා අරින වහන ඉදිරිපස දොර සහිත පරණ තාලේ කඩකාමරයකය. ඇතුල්වෙනවාත් එක්කම ශාලාවේ පරණ පුටු පේළියකි, එහි කිසිවෙකු නොවිය.

විග විගස ආපු බිබි දාත්තා ලෙඩ්ඩු බලන කමරයට ඇතුල් වෙද්දි වෙදමහත්තයා නිවිහැනහිල්ලේ දවසේ පත්තරේ කියවමින් උන්නේ, උපැස් යුවළ නළලට එසවූ වෙද මහත්තයා "ඇයි මේ බිබි දාත්තා කලබලෙන්"

"පිටි පස්සේ කට්ටියක්, පිටි පස්සේ කට්ටියක් වෙදමහත්තයෝ"

"හරි, හරි බිබි දාත්තා ඔහොම වාඩිවෙන්න කෝ, මං බලන්නම්" වෙදමහත්තයා උපැස් යුවලද ගලවා අතට අරන්, දොරකඩට ගොහින් නළලට අතක් තියාගෙන පාරේ ඈත විපරම් කරන්නට විය. "කෝ කවුරුවත් පේන්න නැහැ නෙහ්" කියමින් වෙදමහත්තයා ලෙඩ්ඩු බලන කාමරයට ආපහු එන්නට විය.

"නේ, නේ වෙදමහත්තයෝ පිටි පස්සේ කට්ටියක්"

"හරි, හරි කලබල වෙන්නේ නැතිව වාඩි වෙන්නකෝ"

"බේ වෙදමහත්තයෝ, වාඩි වෙන්න බේ. පිටි පස්සේ කට්ටියක්, හරී රිදෙනවා"

"හරි, හරි වුට්ටක් ඔහොම ඉමුකෝ" වෙදමහත්තයාට කාරණය පසක් වුණේ පොඩි හිනාවකුත් එක්කම.

තෙල්කොළ කෑල්ලක බෙහෙත් ආලේපය ඔතලා, ගාන්න ඕනෙ විදියත් කියලා ලෙඩා පිටත් කල වෙදමහත්තයාට බිබි දාත්තාගේ වචන ආයෙත් මතක් විය "පිටි පස්සේ කට්ටියක්", බීබි දාත්තාගේ තට්ටමේ විසප්පුවක්...

(දෙමළ බසින් කට්ටි: හමේ ඇතිවෙන ගෙඩි/විසප්පුව/cyst)

* 80 කාලේ සිදුවූ සත්‍ය සිදුවීමකි

තොපට විතර ද රජෙක් ඉන්නේ | Kingdom

 

ගව් ගණන් ගෙවා

උදේ රැයේ

මලින් මල තුඩින් තුඩ

රොන් ගෙන තටු සලන

කඩිසර මී මැස්සනේ...

පෙළින් පෙළ ඇදෙන

මුවින් මුව තුඩින් තුඩ

රහස් කියා දුවන

යුහුසුළු කුහුඹුවනේ

ඇයි කලබල?

තොපිට විතර ද

රාජධානියක්,

රැජිනක්,

දිවිහිමියෙන් රකින

වට පිරිවර

බැල සේනාව

නමට රජෙකු

ඉන්නේ?

ඇයි අපි?

අපිත් ඉන්නේ රජදහනක,

වේ රජදහනක!

කා වැනසුව ද උන්

දරා බරපැන අපිම රැකිය යුතුවෙන

උන්ගේ හුඹහ - රජධානිය

* වේ රජදහන = වේයන්ගේ රජධානිය

සත්ව ලෝකයේ සමූහ ලෙසෙ ජීවත්වෙන මී මැසි, කුහුඹු, වේයන්, දෙබර ආදී රාජධානියක රැජින මූලික වූ ද නොයෙකුත් රාජකාරීන් වලට වෙන් වූ පිරිවර හා රැජිනට රජෙකු ද සිටින බව කියැවේ.

සුවඳ බොන රසාංකුර

 

සුවඳ බොන රසාංකුර

දින ගාණක් වැසි අහසේ

අඳුරු වලා අතරින් එබි

හිරු හිනැහෙනවා

රැස් විහිදා

රොන් රොඳ කෙඳි වලා

හනි හනිකට ඈත ඇදෙනවා

නෑගම් යනවාදෝ

පමා වෙලා

ගං කොමලිය ඉවුරු පෙළා

වියරුව මහ මුහුදට ඇදෙනවා

කේඩෑරි තණපත්

දිය මත මුහුණ බලනවා

සුළං රොදේ වෙලී අවුදින්

කබලේ බැදෙන කෝපි සුවඳක්

රිංගා'විත් නාස්පුඩු

සුවඳේ බැරුවා

රස මිහිරි කෝපි පුසුඹ

පිරිලා දසත 

රසාංකුර සුවඳ

උරා බොනවා...

ලොකු බිත්තර දාපන්කෝ කිකිළියේ...

 

ලෝක බිත්තර දිනය | World Egg Day යෙදෙන්නේ ඔක්තෝබර් මස දෙවන සිකුරාදා, ඒ සඳහා වෙනම දියනක් වෙන් කරලා තියෙන්නේ 1996 ජාත්‍යන්තර බිත්තර කොමිසම (International Egg Commission) මුල්වෙලා. ඔවුන්ගේ අරමුණ පෝෂ්‍ය ගුණයෙන් අගතැන්පත් මූලයක් වෙන බිත්තර ගැන මහජනතාව දැනුවත් කරනවා වගේම මහජන සෞඛ්‍යය හා පෝෂණය වැඩි දියුණු කිරීම.

ලංකාවේ මහජන පෝෂණය කෙසේ වෙතත් කැලන්ඩරය පුරාම බිත්තරයෙන් පෝෂණය වෙන්නේ බිත්තර නිෂ්පාදකයින් එහෙමත් නැත්නම් ෆාම් කාරයින්. ලංකාවේ බිත්තරේ ද ලක්සරියක් (ඒ කතාව එච්චරයි තිත).

එය කෙසේ වෙතත් තවත් බිත්තර කතාවක්:

ලංකාවේ ගෙවතු, කොරටු වගාව බොහෝම සරු කාලයක් තිබුණා. ඒ කාලේ ගෘහාශ්‍රිත සත්වපාලනයත් බොහෝම හොඳට කෙරුණා. මේ කියන යුගය රුපියල් දෙකකට බිත්තර කීපයක්ම ගත හැකි වූ කාලේ.

සෝමපාල පොඩි කුකුල් පාලනයක් කරගෙන හංදියේ කඩේට ගම් බිත්තර සපයන්නෙක්, ටිකක් මෝඩයි.

"බිත්තර ටික නම් පංකාදුයි සෝමේ" කූඩෙන් බිත්තර තෝරලා පෙට්ටියේ අඩුක්කු කරන මුදලාලි කට කොනකින් හිනාවක් දාගෙන කිව්වා.

"එහෙමෙයි, මුදලාලි..." අහිංසක සෝමෙ ඔළුව කසන්නට විය.

"තව චුට්ටක් ලොකු වුණා නම් ශත දෙකහමාරක් වැඩි කරලා දෙන්න තිබුණා" මුදලාලි ඉක්මන් වුණේ සෝමෙට වෙන මොකුත් කියන්න ඉඩ තියන්නේ නැතිව.

බිත්තර විකුණපු සල්ලිවලින් කිරි වැස්සිට පුනක්කු, කුකුල් කෑම එහෙම අරන් ආපු සෝමේ හනි හනිකට පලා මිටි ටිකත් ලියාගෙන, කුකුල් කෑමත් හදාගෙන කුකුල් කොටුවට වැදුණා.

කෑම ටික බඳුන්වල දාලා වතුර බේසම් සුද්දකරලා වතුර පුරවපු ගමන් කුකුල්ලු, කිකිළියන් ඒ වටා රොක් වෙන්න ගත්තා. ඒත් එක්කම අලුත දාලා තිබුණ බිත්තර ටිකත් එකතු කරගත්තා.

ඔන්න කූඩුව කෙළවරේ කිකිළියෙක් කෙකර ගානවා, සෝමේ හිමීට ළංවෙලා බැලින්නම් තවත් ලොකු බිත්තරයක්.

"පුළුවන් නම් තවත් ටිකක් ලොකුවට බිත්තර දාපන්කෝ... මුදලාලි කිව්වා ශත දෙකහමාරක් වැඩියෙන් දෙන්නම් කියලා" කිකිළියගේ පිට අතගාන ගමන් සෝමේ කිව්වේ හරි අහිංසක විදියට.

"පුහ්, මේ ටික දාන්නෙත් හරි අමාරුවෙන්, ඔහේ කියන්නේ ශත දෙකහමාරට තව __  ඉරාගන්න කියල ද?" අහලා කිකිළි ගස්සගෙන යන්න ගිහින්.

2022/10/14 වැටුන World Egg Day දා ලියපු එකක් මෙය.

බිත්තර හැදෙන හැටි, කෙටි වීඩියෝවක් බලමු: