Wednesday, July 31, 2013

තවත් එක් සිරකරුවෙක්-1 (Prisoner of an Open Jail)



දෑතින්ම කරත්තය තල්ලු කරගෙන හෙමින් හෙමින් ඉදිරියට ඇදෙන සිරිජයන්ත විටින් විට දකුණතින් සීනුව ද හැඬලුවා.

කෝච්චි පාර දුවන බිංගෙට උඩින් වැටුන බෝක්කුව උඩට නගින්න පාර එසවෙන්නේ එකවර පොඩි කඳු ගැටයක් හදමින්.

ඉර අවරට ගිහින් ටික වෙලාවක් ගත වි තිබුණ ද එතරම් අඳුරක් නැති තරම්. බෑවුම පටන් ගන්නවාත් එක්කම පාරේ අයිනට කර කරත්තය නවතා, පිටුපස රෝද දෙකට ලී කට්ට හිරකරපු සිරිජයන්ත කරත්තයේ පැත්තක හයි කර ඇති භූමිතෙල් ලාම්පුව දැල්වූවා.

ලාම්පුව නැතිව ගොම්මන් වෙලාවේ උඩහ බෝක්කුවෙන් කරත්තය ගෙනියන්න එහෙම එපා... වෙළදාමේ මුල්ම පාඩම කියා දුන්නේ කාකගේ පුතා.

දවසේ වැඩ කටයුතු ඉවර කර හෙම්බත්වී ගෙවල් කරා ආපසු ඇදෙන බයිසිකල්කරුවෝ මහත් වෙහෙසක් දරා කඳු ගැටය  පසුකරයි. ඇතමෙක් පාමුලදීම බැස බයිසිකලය තල්ලු කරගෙන ගොස් බෝක්කුව උඩ දී බයිසිකලයට ගොඩවී පැද යයි.

අඳුරු වෙලාවේ උඩහ බෝක්කුව අහලකදී බැඳුම් ජාති කෑම ගැන නොයෙකුත් කට කතා පැවතීම නිසා ඒ හරියෙ දී වෙළඳාම එතරම් හොඳ නැති වුණත් ඉන් එහා කඩල කරත්තය එනතුරු බලා ඉන්න අය බොහෝය. බැඳුම් ජාති කීපයක්ම නිතර තියෙන කරත්තය අරන් මෙතැනින් යන එන සිරිජයන්ත ඒ ගැන කිසිවක් කතා නොකර ඉන්න වග බලාගත්තා. 

කරත්තය මදක් සොලවා ලී කට්ට කෑලි දෙක ගලවා බක්කිය යට ලාච්චුව තුළට දා වැසූ ඔහු ආයෙත් කරත්තය තල්ලු කරන්න පටන් ගත්තා. කන්ද මුදුනේදී කරත්තය ආපස්සට ඒම වලකන්නටත්, භාජන එහා මෙහා පෙරළීම වලකන්නටත් ලොකු හටනක් දෙන්න වෙනවා. වෙනදා වගේම බොහෝම මහන්සියෙන් කරත්තය බෝක්කුව උඩට ගෙනාව විතරයි, කරත්තයේ යමක් ගැටුණා වගේ දැනී සිරිජයන්ත හිස ඔසවා බැලුවා.

කරදණ්ඩ උසමහත් ගැටවරයින් දෙදෙනෙකු කරත්තය හරස් කරගෙන ඉස්සරහින් හිටී.

"මහත්තයලට මොනව ද ඕනේ?" පුරුදු පරිදි කඩදාසි උරයක් අතට ගෙන, කට පළල් කර උරයේ අඩියෙන් අල්ලාගත් සිරිජයන්ත ඇසුවේ යටහත් පහත්ව.

"අපිට තමුසෙගේ දහ ජරාව ඕනේ නෑ ඕයි. තමුසේ මේ බිස්නස් එක නවත්තන්න ඕනේ එච්චරයි." ඉන් එකෙක් සැරෙන් කීව්වා.

"ඇයි මහත්තයෝ එහෙම කියන්නේ, මං පවුලක් ආරස්සා කරන්නේ මේකෙන් කීයක් හරි හොයලා."

තට්ටුවෙන් අල්ලලා කරත්තය එකපාරට ඉස්සරහින් එසවූ අනෙකා "තමුසෙගේ බයිලා අපිට වැඩක් නැහැ, අපි කියන්න ඕන දේ හොඳින් කිව්වා. තමුසේ දන්නවද අර ඉන්නේ කවුද කියලා?"

හන්දි වල මස්ගොබ පෙන්නන්න වගේ අත්කොට සුදු කමිසයකින් සැරසුණ, මහත කොට කර වටා රන් මාලයක් දිලිසෙන, ඩෙනිමකින් සැරසී බෝක්කුව උඩ අත්වැටට හේත්තුවී  හිඳින ගැටවරයෙකු දිහා පෙන්නුවේය. ඔහු දෙපැත්තේ තවත් කොලුවන් තුන් දෙනෙකු අත්වැට උඩ වාඩි වී සිටී.

"රතු මහත්තයාගේ පුතා සුදු මහත්තයා නේද?"

"ඔව්, තමුසේ දන්නවානේ එයා කවුද කියලා..."

"ඒක නෙමේ මහත්තයලා මං කියන දෙයත් අහන්න..." කියනවාත් සමඟම එකෙකු පැන සිරිජයන්තගේ කමිස කොලරයෙන් අල්ලා ගත්තේය.

වහ වහා එතැනට ආ සුදු මහත්තයා "ඕකව අතෑරපං. කියන්න ඕන දේ උඹලා කිව්වා නේද?"

"ඔව් සුදු මහත්තයෝ"

"මේ බිස්නස් එක නවත්තන්න ඔහේට තව දවස් දෙකක් දෙනවා" සිරිජයන්තගේ නහයට ගෑවෙන නෙගෑවෙන තරම් ළඟට ඇවිත් කියූ සුදු මහත්තයා "වරෙල්ලා" කියා නඩේ ද එක්ක බෝක්කු කණ්ඩියේ පහළට බහින්න වුනා.

කිසිවක් හිතා ගත නොහැකිව මොහතක් එක තැන ගල්ගැහී උන් සිරිජයන්ත කරත්තය ඉදිරියට තල්ලු කරා. බෝක්කුව බෑවුමේ නිරායාසයෙන් පහතට ඇදෙන කරත්තය පාලනය කරගන්න ද වෙහෙසක් දරන්නට වේ. ඔහේ විනාඩි දහයක් පමණ ඉදිරියට ගිය විට කඩල කරත්තය මඟ බලා සිටි බාල මහලු හැමෝම කරත්තය වටා රොක්වුනා. කවදත් වගේ පුදුරු පරිදි වෙළෙඳාම සිදුවිය.

තම්බපු කඩල භාජනය හිස්වෙත්ම අනෙකුත් බැදුම් වර්ග තියෙන පොලිතින් බෑග් වල කර තදකර ගැට ගැසූ සිරිජයන්ත හන්දියෙන් පිටත්වුනා. ගෙදරට සේන්දු වෙනතුරු පුරුද්දට වගේ විටින් විට සීනුව හැඬලුවා.

කරත්තය දොරකඩ නතර කර සිරිජයන්ත ගෙතුළට එබිකම් කරා. මිටි බංකුවට බරවී වට්ටියේ අතුරාගත් කොණ්ඩකඩල අහුලන නන්දාට තමා ආ වග කියන්නාක් මෙන් වරක් දෙකක් උගුර පෑදුවා.

"ඔහොම ඉන්න මං එන්නම්..." අහුලා සුද්ද කරපු කඩල කොටහ වට්ටියේ පැත්තකට කරන ගමන් ඕ කීවාය.

"එච්චර දෙයක් නැහැ, මං බඩු ටික අස්කරන්නම්."

"අද ජය පාටයි..."

"ඒක නම් එහෙම තමයි, ඉස්සරට තව ගොඩාක් ජය වේවි."

"ඇයි ඒ?"

"නෑ. මොකුත් නැහැ. නිකමට කිව්වේ." ඇගේ හිතට තව බරක් එක් කරන්නේ මොටදැයි හිතුණ සිරිජයන්ත කතාව යටපත් කළේය.

රෙදිකඩ අරන් සාලයේ පැත්තක ඇති මේසය පිසදා, බිත්තියට නොගෑවෙන සේ මේසය ඉස්සරහට ඇදගත් සිරිජයන්ත මේස කකුල් හතර බහාලා ඇති හිස් කිරිටින් වල භූමිතෙල් ඇත්දැයි බැලුවා. කරත්තයේ ඇති මුරුක්කු, මික්සර් වර්ග පැක්කර ඇති බෑග් එකින් එක ගෙනත් මේසය මත තැබුවා. ඒවා ආරස්සා වෙන විදියට වසා ගැට ගසා තැබුවා. කරත්තය පිසදා ඉස්තෝප්පුවට කර වැසූවා.

පිළිකන්නේ ළිඳට ගොස් ඇඟ සෝදා ගත් සිරිජයන්ත ආපහු එද්දි නන්දා ඇහුලූ කොණ්ඩ කඩල සෝදා පෙඟෙන්න දාමින් සිටියාය. ඒ අසළ තිබූ බඩු ඔතාගෙන ආ පරණ පත්තර පිටුවක් අරන් කියවන්න උත්සාහ කරද හවස සිදුවූ සිද්ධිය හිතේ හොල්මන් කරන්නට විය.

සිරිජයන්ත නිදි නැති රැය පහන් කළේය.

පුරුදු පරිදි උදේ පාන්දර ඇහැරී ලිප ගිනි මැලවූ නන්දා කඩල මුට්ටි දෙක එක්ක පොර බඳින්න පටන් ගත්තා. ඒ අතර තුර තෙම්පරාදුවට අවැසි දේ සූදානම් කරා. පොල් ගෙඩිය දෙබෑ කරගත් ඇය පොල් කෑලි කැපුවා. ගිනිදැල් අඩුවෙන ලිප ලඟට දුවන ඇය කුරුඳු දර කෑල්ල දෙක එක් කරා. වරෙක උඩ නඟින, සුළඟේ නටන ගිනිදැල් වලින් රත්පැහැ ගැන්වූ ඇගේ කම්මුල් වළගැසී ඇති හැටි ඇලවී ඉන්නා සිරිජයන්තගේ හිතේ අනුකම්පාවකට හැරිණ.

සිරිජයන්ත ද නැඟිට ඇවිත් බංකුවේ කොනක හිඳ ගත්තා.

"මොකද අද කලින්ම ඇහැරිලා? කඩල තැම්බෙන්න තව වෙලා තියෙනවා."

වෙනදා කඩල තෙම්පරාදු කරාට පසුව නන්දා සිරිජයන්තව ඇහැරවයි. දෙදෙනා එක්ක පොඩි ග්‍රොසරි බෑග් වල කඩල අහුරයි. උදේ හය වෙද්දි ගෙයින් පිටවෙන සිරිජයන්ත බයිසිකලයෙන් ගොස් කඩයප්පම් කඩ කිහිපයකට කඩල පැකට් දී එමින් ගමන සඳුදා හා බදාදා දිනවල දී ඉස්කෝලේ ගේට්ටුව ළඟ ද කඩල විකුණයි.

ඒ අතර තුර නන්දා හවස් වරුවේ කරත්තයට උවමනා කරන කඩල තැම්බීමට ලක ලැහැස්ති කරයි.

ගෙදර එන සිරිජයන්ත කලින් දා වෙළෙදාමේ ආදායමෙන් ගෙවිය යුතු ණය පියවා අඩුම කුඩුම අරගෙන එන්නේ හවස වෙළඳාමට සූදානම් වීමටය.

වෙනදා නැති කම්මැලිකමක් සිරිජයන්තගේ හිතේ කොනක ලියලයි. නෑ, නෑ දැන්ම නන්දට දැනගන්න තියන්න හොඳ නැහැ.

ටිං ටිං... ටිං ටිං... ටිං ටිං...

වෙනදා මෙන් කඩල කරත්තය උඩ බෝක්කුව නැග ගත්තේය. සිරිජයන්තට දැඩි තෙහෙට්ටුවක් දැනෙන්නට විය. බක්කිය යටින් වතුර බෝතලය අරන් හිස ඔසවා බලද්දී කලින් දවසේ කරත්තය හරස් කර කොලු ගැටව් දෙදෙනා බෝක්කුවේ අත්වැට උඩ වාඩිවී සිටිනවා දුටුවාය. එකෙකු අතේ තරමක මහත පොල්ලක් විය.

"හලෝ, ඊයේ කියපුවා මතකයි නේද? සුදු මහත්තයා  නරක මිනිහා කියන්නෙපා."

ඔවුන් මඟ හැර යන්න සිරිජයන්ත හිතා ගත්තේය.

බෝක්කු බෑවුම දිගේ පහළට ඇදෙන කරත්තය ආපස්සට ඇද වෙරෙන් අල්ලා ගත් සිරිජයන්ත ඉදිරියට ඇදුණේය.

සුපුරුදු පරිදි දවසේ වෙළදම ඉවර කර කරත්තය අරන් ගෙමිඳුලට ආවා පමණි. දූවිලි කන්දක් අවුස්සමින් කැබ් රථයක් පාරේ නැවතුණි.

"රතු මහත්තයා..." ඉස්සරහ කරගෙන තවත් දෙදෙනෙකු ගාම්භීර තාලෙට මිඳුලට ආවා.

"අයිසේ සිරි අපි ඔහේව පොඩ්ඩක් හම්බ වෙන්ඩ ආවේ." 

"ගෙට, ගෙට ගොඩවෙමු මහත්තයෝ"

"නෑ, නෑ සිරි මෙහෙම හොඳයි. අපි කාරණේට එමු. සිරි දන්නවානේ ගමේ සමිතිය ගැන. යව්වන සමාජය එකේ ප්‍රබල කොටසක්. ගමේ තරුණයින්ගේ අදහස අරහෙන් මෙහෙන් කටගොන්නක් බීගෙන ගමේ කරදර ඇති කරන උන් වැඩි වෙලා කියලා, සිරිගේ ටේස්ට් කඩල බිස්නස් එක බොන උන්ට සපොර්ට් කරනවා කියන එකයි. ඔය අපේ සුදු මහත්තයා යව්වන සමාජයේ සභාපති, ඒකයි ඔහේට අරහෙම දැනුම් දීලා තියෙන්නේ."

"රතු මහත්තයෝ..."

"තව කතා වැඩක් නැහැ. මම මේ ආවේ අපේ දන්න අඳුනනකම නිසා මිසක් ගමේ සමිතියේ සභාපති හැටියට නෙවේ. ඔන්න ඕක නවත්තලා දාපන් බං." කියා සිරිජයන්තගේ උරහිසට තට්ටුවක් දැමූ රතු මහත්තයා කතා කරන්න ඉඩක් නොතියාම හනි හනිකට වාහනේට ගියා.

ගෝලයෙක් දුවගොස් කැබ් එකේ පසුපස දොර ඇරලා දුන්නා. සරම දනිස්සටත් උඩට ඔසවාගත් රතුමහත්තයා වාඩිවෙන ගමන් හිස පැත්තකට ඇලකර සිරිජයන්ත දිහා අමුතු බැල්මක් දැම්මා. දඩාස් ගා මහ හඬින් දොර වැහුවා. දඩාස්... දඩාස් ගා අනික් දොරවල් වැහෙනවාත් එක්කම දූවිලි කන්දක් මතු කර කැබ් රථය ආවාට වඩා වේගයෙන් පිටත්ව ගියා.

තමා මැදිකරගෙන හැම දෙයම කැරකෙනවා වගේ සිරිජයන්ත දැනුණි. කරත්ත බක්කියේ පැත්තක් අල්ලා ගත් ඔහු ගෙය දිහාට හැරුණේ නිකමට වගේ.

"හත් දෙයියනේ..."  කරත්ත බක්කිය යටට අත දා වතුර බෝතලය අර ගත් සිරිජයන්ත ගේ දොරකඩ වැතිර ඉන්න නන්දා දිහාට දිව්වේ එක පිම්මෙන්.



Monday, July 15, 2013

(අඩ)මානය


සසල සුළඟ
දේදුන්නේ පාට අරන්
නෙක වයිරං රටා මවනවා
නිසංසලේ
නිල් අහසේ එඹී බලන වලාකුළු
ලොකු පොඩි ගස් උනා ගෙනත්
හැඩකර දසුන අඳිනවා...
වා බුබුල වටකර
සුසිනිඳු බිත ඇතිතුරු
ගිලිහුණ හැඩ සබන් බුබුල
සුළඟේ ඇදෙනවා
උඩුතලය දිලෙනවා...

(අඩ)මානය - Conceit කියවා බලා හොඳ නරක කියන්න බලන්න

සටහන:
පුංචි එවුන් ආස කරන සෙල්ලමක් සබන් පෙන පිඹලා බුබුළු හදලා සුළඟේ පාකර යැවීම. ඒ සඳහාම නිපද වූ සෙල්ලම් බඩුත් තියෙනවා. තවද සබන්, රෙදි සෝදන කුඩු වර්ග වතුර සමඟ පාවිච්චි කරන වෙලාවක නිතැතින්ම ඇතිවී හුළඟේ පාවෙලා යන බුබුළුත් දකින්න පුළුවන්. ඒ වගේම සැණකෙළි, විවිධ ප්‍රසංග ආදී තැන්හි සබන් බුබුළු දර්ශන පවත්වන පළපුරුදු කලාකාරුවෝ (professional bubbleologist) ද ඉන්නවා. ඔවුන් නොයෙකුත් හැඩ හා ප්‍රමාණ වලින් සබන් බුබුළු මවනවා. 

සබන් බුබුලක් කියන්නේ ඉතාම තුනී දියර සබන් පටලයක් තුළ වායු ඇබින්දක් හිරවීමෙන් සබන් දියරයෙන් මිදෙන සැහැල්ලු උඩුකුරු හැඩයක්. නිදැල්ලේ පාවෙන සබන් බුබුලක ආයුෂ අල්ප කාලයක්, එය යමක ගැටීමෙන් හෝ නිරන්තරයෙන්ම හෝ  පිපිරීමට ලක් වෙනවා. ඒ කෙටි කාලය තුළ බුබුලේ බිත්ති මත අනේක පාට වයිරං හැඩ ඇඳි දිලෙනවා, මද සුළඟින් ඒ වයිරං බොඳවෙනවා. තවත් වරෙක හැඩ මවනවා. වචන කරන්න බැරි ලස්සනක් දිස්වෙනවා. සුළඟේ පීඩනය අඩුවෙද්දි සුමට, පැහැදිලි තුනී බිත්ති උඩුතල දර්පණයක් වගේ දිලෙන්නේ. ඒ මත නිලඹර අහස්කුස, මහ පෙළවේ තණනිල්ල, ගස්, මල් යනාදියෙන් පිරුණ පරිසරය, අහස පොළව අතර එඹී බලන වළා රොඳ  ඇඳී දිස්වෙනවා. ඒ සුන්දර සොබාදහමේ සැහැල්ලු නිදහස් සබන් බුබුළයි.

මහා පරිමාණයෙන් සබන් බුබුළු ඇති කරන මැෂින් ද තියෙනවා.

සබන් බුබුල ඇති වූ හැටි මොනවා වුණත්, අර විදියට මනස්කාන්ත පාටින් පිරි හැඩ වයිරං මැවෙදෙද්දි තවත් මොහොතකින් ඒ මතම සුන්දර දසුන් ඇඳෙද්දි කවුරු වුණත් වශී වෙනවා, කාට වුණත් ලොබ හිතෙනවා. ඒ ලෝක ස්වභාවය. ඔක්කෝම අර තුනී සබන් බිත්තිය චූටි වායු බුබුල හිරකරගෙන ඉන්න සමත් වෙනතුරු විතරයි නේද...

අනන්ත අප්‍රමාණ අහස් කුස, නෙතු සීමාවෙන් ඔබ්බට ඇදෙන දසුන් අතක රැඳි පුංවි සබන් බුබුලක ඇඳෙද්දි ඇතිවෙන්නේ ලෝකයම අතේ කියන හැඟීමක්, එය හිතක පිරෙන මානය වගේ නොවේ ද?

සබන් බුබුලේ අනිත්‍ය බව කියැවෙන (uncertainty) අඩමානය වචනයේම මානය වචනය සැඟවී ඇති හැටි නිර්මාණයට නම දුනි...

සබන් බුබුල ගැන වැඩි විස්තර විකියෙන් කියවන්න.


සබන් බුබුලක් මතුපිට ඇඳෙන වෙනස් පාට/හැඩ වයිරං කිහිපයක්