ධීවර බිරිඳ

සැර මූදු රළ

හැපී දියකඩනයේ

දෙබෑවේ,

දියඹේ

ඔරුකදේ පහන් සිල

සොයන

නුඹේ හද...

ජීවිතය ජීවත්කරන ජීවය - ජලය

මෙලොව අර්බුදයකට හැරෙන

ජීවිතය ජීවත් කරන්න ගිවිස

ඔබව රකින මූලික දෙයක්,

එපා, එපා නොසලකා හරින්න මා...

දනිමි මා ඔබ කවුරුන්ද,

එපා හිත් වේදනා ඇති කරගන්න

ඔබේ කතාව මා නොදන්න

මමය ඔබේ මතකය

නැතිවුනොත් මා, නිසැකව ඔබද 

එපා යන්න ඈතට, වෙන්න මට අවංකව

රැකගන්න හොඳට, පරිස්සමෙන්

සෙනෙහසින්, මා නිමල

මා ඔබය, ඔබ මාය

එන්න, එන්න මා වෙත

මා වෙමි ජලය, නිදහසේ උපන්

සුරකිනු මැන,

නැත්නම්

මා ඈත, ඈතක පලායන...

සටහන:
අද මාර්තු 22, දිනට යෙදෙන ලෝක ජල දිනය (World Water Day) වෙනුවෙන්. මෙවසරේ තේමාව “Leveraging Water for Peace” - ලෝක සාමය උදෙසා ජලය යන්නයි.
මුල් ඉංග්‍රීසි නිර්මාණය Isha Foundation විසින් පලකරන ලද්දකි.

පොඩි මිනිහගේ මලගම | At The Burial Of The Common Man

පෙරහැරේ වාහන දෙකක් පමණි

කවුරුවත් දකින්නැතුව ඇති

සලිත, කම්පිත, වේගයෙන් හද ගැස්සෙන

මා බිය වූයෙමි.

පිරිමියෙකු නේද?

හිතට හයිය ගත්තෙමි.

බෝහෝ වැදගත් යමක් සිදුවිය

මේ දැන්, මෙලොව

මිමිනුවෙමි ජාතික ගීය.

තව දරාගත නොහැක මහදට.

පෙරහැර දෙස බැලුවෙමි.

මැඩගෙන, දිව ගොස් එක් වුයෙමි

මිනීවල වටේ උන් කීප දෙනා අතරට.

දිරිය ගතිමි, මිදුනෙමි නොරිස්සුමෙන්.

මලගිය ඇත්තෝ,

ඒ නාඳුනන මිනිසා කවුරු වුනත්,

මට අරගලයට පණ දුන් ජීවියෙකි.

එනමුත් දැන් ඔහු තනිවුන,

මුනිවත ඔහුගේ එකම ජය.

වැලපෙන්නෙමි

තම එකම එක සෙන්පතියාගේ සොහොන අසල

සෙබලෙකු විලස.

At The Burial Of The Common Man

For Raúl Luis

When a funeral procession passes by followed by only two cars  and no one notices, I tremble, I shake, I palpitate, I'm afraid to be a man. But I get over it.

Something very important has just happened in the world and I begin to hum the National Anthem. By now my heart can’t take it. I had followed the procession with my eyes. Suddenly I break into a run, I stand next to the others around the grave, I gather my courage and drop in a handful of dirt. That dead man is for me the triumph of the species, that anonymous dead man who was, despite it all, the spirit of the battle. But now the dead man is alone, silence his only victory. And I weep like a soldier before the tomb of my only general.

කියුබානු ජාතික Rafael Alcides (1933-2018) කවියාගේ At The Burial Of The Common Man (For Raúl Luis) කවියේ පරිවර්තනයකි.

බොක්ක

මහ මුහුද භූමිය තුලට නෙරීමෙන් ඇති වූ පෙදෙස බොක්කය. ඉන්දීය සයුරේ පිහිටි ශ්‍රී ලංකාවට ඊසාන දෙසින් සුවිසල් බෙංගාල බොක්ක වගේම වයඹින් මන්නාරම් බොක්ක යන බොකු දෙකය. බෙංගාල බොක්කේ තත්වය අපේ රටේ දේශගුණයට වගේම කාලගුණයටත් බලපෑම් කරන ප්‍රධාන සාධකයකි. බෙංගාල බොක්ක Bay of Bengal  වෙන අතර ලංකාවේ දේශපාලන කලාව විටින් විට මතුකරන, රැල්ල යටම නිදියන ඛණිජ නිධි ඇතැයි කියන්නේ Bay of Mannar බොක්කේය.  

ප්‍රමාණයෙන් ලොකු කුඩාව මුහුදුකරයේ පිහිටි බොක්ක ධීවර කර්මාන්තයට පිටුවහලකි. දකුණේ වැලිගම බොක්ක ප්‍රමාණයෙන් ලොකු, නවතා තබන ධීවර යාත්‍රා වලින් අලංකාර දසුනක් මවන තැනකි.

පසෙකින් රූමස්සල කඳුවැටිය ද අනික් පැත්තෙන් පෞරාණික ගාලු කොටුව ද අතරින් එබී බලන ඉන්දියන් සයුර හදන බොක්ක ලොව සොබාවික වරායන් වලින් එකක් උරුම කර දෙමින් ගාල්ලට ගෙන දෙන්නේ සුන්දර දසුනකි. ගාලු වරාය වගේම ලොව Yacht/යොච් යාත්‍රාකරුවන් අතර ගාල්ල සුප්‍රසිද්ධ බොක්කකි, වසරේ නොයෙක් කාලවල විවිධ පාට හා මෝස්තර වල යොච් යාත්‍රා වලින් ගාල්ල ලස්සනවේ.

සම්ප්‍රාදායීක ලාංකික නිවසක මුලුතැන්ගෙයහි මූලික අංගයක් වූයේ විවිධාකාර ලිප් වලින් සැදුම්ලත් ලිප් බොක්කය. කාලයාගේ ඇවෑමයෙන් නවීකරණය වුව ද ශබ්දනඟා කියැවුනේ නැතත්, විවිධ නම් වලින් බෞතීස්ම වුනාට කවදත් නිවසෙක වැදගත්ම බොක්ක එයය.

එතැනින් පිලියෙල වෙන ආහාර රසකර අනුබව කර පසුව ගිහින් තැන්පත් වෙන තැන ආහාර බොක්ක ආමාශයයි. පමණට වඩා බුදින ආහාර නිසා කෑම බොක්කේ ඇතිවෙන කැලතිල්ල, අසීරුතවය නැත්නම් 'ගෑස්ටික්' ඇතිකරන පීඩාව අච්චර නම් ඒසා විසාල බෙංගාල බොක්කේ කැලඹිල්ල කොච්චර නම් වෙත් ද?

අහුලා කන කුකුලාගේ මෙන්ම හැමදේම අනුබව කරන කැරපොත්තාගේ ආහාර ජීරණය පද්ධතියේ ග්‍රයින්ඩරය ගොජුර (gizzard) ද තවත් බොක්කකි.

ඒ බොකු මේ බොකු මොනවා වුනත් සිංහල බස්වහරට මෑත අතීතයේ එක් වූ බොක්ක ලොකු කුඩා කා අතරත් ජනප්‍රිය කුළුපඟ, සුමිතුරු, සමීප, ෆිට් මිතුරෙකි. එනමුත් ජනවහරේ කියවෙන්නේ 'එකට කෑවත් බොක්ක වෙනස් ' කියාය.

ඒ හැර ඔබ දන්න තවත් බොක්ක ඇත්නම් Comment කරන්න.

නවසඳත් රත්වෙලා

 

වෙනදා

සිසිලසින් දිලුන

නවසඳත්

රත්වෙලා ද

උහුලා ගනු බැරිව

රස්නය...

නුබ

නැහැ ලස්සන

සඳේ

නුඹේ

රතු මුහුණට...

අතරමං

ඉඟ සුඟ නලවා

පුරුදු සද්දයම දා

ඇයි විග විගහට දාලා ගියේ

මා

සමුද්දරේ...

@5:06 am ඉස්ටේසමේ

හීන මල්

රැයේ මියැදෙන

උදයේ පීදෙන

රුපියල් හතලිහක

පාට පාට

කෝටි ගනන්

හීන මල්...

මිටි හිස්

 

කෙත්වතු පුරන්වෙලා,

කම්මල වල් වැදි ඇත.

හුරුවෙයල්ලා

අලුත් කලාව;

තලන්නැතිව

දෙසන්න...

සටහන:

මෙය ඡායාරූපයට ලියපු පදපෙලකි, පාවිච්චි කරලා ඉවතලෑ මිටි හිස් කිහිපයකින් කර ලස්සන නිර්මාණයක පිංතූරය නෙත ගැටුන වෙලාවේ ඇති වෙච්ච සංකල්පය.

මිටි හිස ඉංග්රීසියෙන් hammerhead, එදිනෙදා බාවිතා කරන මිටියේ යකඩ හිස කොටස. ඒ වගේම ඉංග්රිසි කටවහරේ දී කෙනෙකුගේ බුද්ධිමත් බව අඩුබව දැක්වීමට යෙදෙන පදයකි.