රටාවට පියාඹන කුරුල්ලනී

පෙළ ගැසී

වමින් වමට

දකුණින් දකුණට

සීරුවෙන් පසුපසින

උසින් උසට

ගැටෙන්නේ නැතිව පියාපත්

පෙරටුකරන් නායකයා

රටාවට

දුරින් දුරට

පියාඹන ශිල්පයේ

රහස කිමැයි

කියාපන්නේ කුරුල්ලනී

සටහන:

මේ නිර්මාණයට උපයෝගී කරගත්තේ කුරුළු ලෝකයේ දක්නට ඇති අපූර්වත්වයක්. තමන් ජීවත්වෙන ආවේණික පරිසරයට ශීත සෘතුව උදාවෙත්ම කුරුළු විශේෂ රංචු පිටින් උණුසුම් දේශගුණික කලාපවලට සංක්‍රමණය වෙනවා. මෙම ගමන බොහෝවිට සැතපුම් දහස් ගනනක්, ඒ සඳහා සොබාදහමින් ඔවුන්ට දායාදය කර ඇති බුද්ධිය හා ඥානය මොනතරම් උසස් ද?

කුරුළු කණ්ඩායමේ පෙරමුණ දරන පක්ෂියාගේ දෙපසින් පිළිවෙලට තටු සලන කුරුළු රෑන මොනතරම් නම් ලස්සනද? ඉදිරියෙන් පියාසර කරන කුරුල්ලාගේ වම් පසින් පටන් ගන්නා පේලියේ සෑම පක්ෂියෙකුම තමාට ඉදිරියෙන් පියාසර කරන්නාගේ වමින් වමට වෙන්නද ඒ විදියට ම දකුණු පැත්තේ පේලිය කුරුල්ලන් පෙරමුණෙන් පටන් දකුණි දකුණටත් විහිදී V-හැඩය සකසයි. පසුපසින් ගමන් කරන පක්ෂියා ඉදිරියෙන් පියාසර කරන්නාට ඉහලින් පිහිටන සේ පෙල ගැසේ. ඒ අන්දමට සැකසී තටු සැලීමෙන් ඇතිවන සුලං රැල්ලේ තෙරපුමෙන් පසුපසින් ගමන් කරන පක්ෂියාගේ තටු සැලීමේ දී වැය වෙන ශක්තිය අඩුවන බව සොයාගෙන ඇත. තවද තම ඉදිරියෙන් ගමන් කරන පක්ෂියා මොනයම් කරුණක් නිසා හෝ වෙහෙසට පත් වුවහොත් ඉදිරියට අවුදින් ඒ තැන හා හැඩය ආරක්ෂා කරගන්නට පිටුපසින් ගමනේ යෙදෙන පක්ෂීන් වහා ක්‍රියාකරයි. කුරුළු නඳ දෙමින් ඉදිරියේ ගමන් කරන පක්ෂියා දිරිගැන්වීමට පිටුපසින් ගමන් කරන්නන් උත්සුක වේ. ගමනේදී පක්ෂියෙක් තුවාල ලබයිද ඒ පක්ෂියා සමඟ තවත් පක්ෂීන් දෙදෙනෙකු පහතට බසින බවත් කියැවේ. පෙරමුණ හොබවන පක්ෂියා වෙහෙසට පත්වූ විට පසුබැස ඒ ස්ථානයට පසුපසින් ගමනේ යෙදෙන පක්ෂියා පත් කරයි. පෙරමුණේ දරණ පක්ෂියා නඩයේ ආරක්ෂාව, වේගය පාලනය ආදී නායකත්ව වගකීම් දරමින් නඩය හසුරුවයි.

කුරුළු රෑනට ඈතින් ඉඳන් බලන විට V-හැඩය දිස් වුවද නඩයේ සැමදෙනා තම ඉදිරි දසුන දිස්වෙන සේ කණ්ඩායම රකිමින් පියාසර කරයි.

රටාවට පියාඹන කුරුළු රෑන එකමුතුව, කණ්ඩායම් හැඟීම යන මහඟු ගුණාංග පිලිඹිබු කරමින් ආරක්ෂිතව සැතැපුම් දහස් ගානක් ඈත ඉලක්කයට පියාසර කරති. තවද තම පරිසරයේ දේශගුණික වෙනස ඇතිවෙද්දී පෙරලා ආපසු ඒමට සමත් වෙති.